آیه‌ها و نکته‌ها

بنام خالق عشق

ألَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَیَقْطَعُونَ مَآ أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فِى الْأَرْضِ أُوْلئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ‏. [1]

«فاسقان، کسانى هستند که پیمان خدا را پس از آنکه محکم بستند مى‏شکنند، و پیوندهایى را که خدا دستور داده برقرار سازند قطع مى‏کنند، و در زمین فساد مى‏کنند. قطعاً آنان زیان‏‌کار هستند.»
علّامه مجلسى (قدس سره) به دنبال آیه وَیَقْطَعُونَ مَآ أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ[2] یکصد و ده حدیث‏ درباره اهمیت صله‏ رحم، بیان، و آنها را بررسی کرده است.[3] برخى از نکات جالبى را که ایشان آورده است، نقل مى‏کنیم:

* صله‏ رحم، عمر را زیاد، و فقر را دور مى‏کند.
* با صله‏ رحم، رزق، توسعه مى‏یابد.
* بهترین قدم‏ها، قدمى است که براى صله‏ رحم و دیدار اقوام برداشته شود.
* صله‏ رحم، انسان را به مقام مخصوصى در بهشت می‌رساند.
* صله‏ رحم، مرگ و حساب روز قیامت را آسان مى‏کند.
* صله‏ رحم، باعث تزکیه عمل و کثرت اموال مى‏شود.
* کمک مالى به فامیل، بیست و چهار برابرِ کمک به دیگران پاداش دارد.
* بوی بهشت، به کسى که صله‏ رحم را ترک کند، نمى‏رسد.
* به سراغ بستگان بروید، گرچه آنها بى‏اعتنایى کنند.
* صله‏ رحم کنید، هر چند آنها نیکوکار نباشند.
* صله‏ رحم کنید، گرچه به اندازه سلام کردن باشد.
* با بستگان خود دیدار و رابطه داشته باشید، هر چند در حدّ نوشاندن آبى باشد.
* صله‏ رحم کنید، گرچه برای انجام آن، لازم باشد یک‌سال راه بروید.
* امام صادق علیه السلام مى‏فرماید: «پدرم سفارش کرد، با افرادى که با فامیل خود رابطه ندارند، دوست مشو».[4]

* صله ‏رحم تنها به دیدن و ملاقات کردن نیست، کمک‏هاى مالى نیز از مصادیق صله ‏رحم به شمار مى‏رود. امام صادق علیه السلام فرمودند: «در اموال انسان، غیر از زکات، حقوق دیگرى نیز واجب است» و آنگاه آیه مذکور را تلاوت فرمودند.[5] البتّه شاید مراد امام علیه السلام از حقوق دیگر، همان خمس باشد.
* در اهمیّت صله‏رحم، همین بس که خداوند آن را در کنار ذکر خود قرار داده است: اتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ.[6]


* ارحام تنها منحصر به خانواده و بستگان نسبى نیست؛ بلکه جامعه بزرگ اسلامى را که در آن، همه افراد امت با هم برادرند،[7] و پدرشان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و حضرت على علیه السلام است[8] نیز در برمى‏گیرد.


* امام صادق علیه السلام در آستانه رحلت از دنیا، دستور دادند به بستگانى که نسبت به ایشان جسارت کرده بودند، هدیه‏اى بدهند. وقتى حضرت در انجام این کار مورد انتقاد قرار گرفتند، آیه بیست و یکم سوره مبارکه رعد را تلاوت فرمودند[9] و این گونه به ما یاد دادند که شرط صله ‏رحم، خوش‏بینى، علاقه و رابطه آنها با ما نیست.




--------------------------------------------------------------------------------

[1]. سوره بقره/27.


[2] . سوره رعد/25.


[3] . بحار، ج 71، ص 87.


[4] . تفسیر راهنما ونورالثقلین.


[5] . تفسیرصافى.


[6] . سوره نساء/1.


[7] .«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ»، سوره حجرات/10.


[8] . پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «انَا و علىّ ابَوا هذه الامة». بحار، ج 23، ص 295.


[9] . تفسیر نورالثقلین.
http://www.mahdi313.org/